فصل 22
1 نیك نامی از كثرت دولتمندی افضل است، و فیض از نقره و طلا بهتر.
2 دولتمند و فقیر با هم ملاقات می‌كنند، آفریننده هر دو ایشان خداوند است.
3 مرد زیرك، بلا را می‌بیند و خویشتن را مخفی می‌سازد و جاهلان می‌گذرند و در عقوبت گرفتار می‌شوند.
4 جزای تواضع و خداترسی، دولت و جلال و حیات است.
5 خارها و دامها در راه كجروان است، اما هر كه جان خود را نگاه دارد از آنها دور می‌شود.
6 طفل را در راهی كه باید برود تربیت نما، و چون پیر هم شود از آن انحراف نخواهد ورزید.
7 توانگر بر فقیر تسلّط دارد، و مدیون غلام طلب‌كار می‌باشد.
8 هر كه ظلم بكارد بلا خواهد دروید، و عصای غضبش زایل خواهد شد.
9 شخصی كه نظر او باز باشد، مبارك خواهد بود، زیرا كه از نان خود به فقرا می‌دهد.
10 استهزاكننده را دور نما و نزاع رفع خواهد شد، و مجادله و خجالت ساكت خواهد گردید.
11 هر كه طهارت دل را دوست دارد و لبهای ظریف دارد، پادشاه دوست او می‌باشد.
12 چشمان خداوند معرفت را نگاه می‌دارد و سخنان خیانتكاران را باطل می‌سازد.
13 مرد كاهل می‌گوید شیر بیرون است، و در كوچه‌ها كشته می‌شوم.
14 دهان زنان بیگانه چاه عمیق است، و هر كه مغضوب خداوند باشد، در آن خواهد افتاد.
15 حماقت در دل طفل بسته شده است، اما چوب تأدیب آن را از او دور خواهد كرد.
16 هر كه بر فقیر برای فایده خویش ظلم نماید، و هر كه به دولتمندان ببخشد البته محتاج خواهد شد.
17 گوش خود را فرا داشته، كلام حكما را بشنو، و دل خود را به تعلیم من مایل گردان،
18 زیرا پسندیده است كه آنها را در دل خود نگاه داری، و بر لبهایت جمیعاً ثابت مانَدْ؛
19 تا اعتماد تو بر خداوند باشد. امروز تو را تعلیم دادم.
20 آیا امور شریف را برای تو ننوشتم؟ شامل بر مشورت معرفت؛
21 تا قانون كلام راستی را اعلام نمایم، و تو كلام راستی را نزد فرستندگان خود پس ببری؟
22 فقیر را از آن جهت كه ذلیل است تاراج منما، و مسكین را در دربار، ستم مرسان،
23 زیرا خداوند دعوی ایشان را فیصل خواهد نمود، و جان تاراج‌كنندگان ایشان را به تاراج خواهد داد.
24 با مرد تندخو معاشرت مكن، و با شخص كج‌خلق همراه مباش،
25 مبادا راههای او را آموخته شوی و جان خود را در دام گرفتار سازی.
26 از جمله آنانی كه دست می‌دهند مباش و نه از آنانی كه برای قرضها ضامن می‌شوند.
27 اگر چیزی نداری كه ادا نمایی پس چرا بستر تو را از زیرت بردارد.
28 حدّ قدیمی را كه پدرانت قرار داده‌اند منتقل مساز.
29 آیا مردی را كه در شغل خویش ماهر باشد می‌بینی؟ او در حضور پادشاهان خواهد ایستاد،پیش پست‌فطرتان نخواهد ایستاد.