فصل 19
1 فقیری كه در كاملیت خود سالك است،از دروغگویی كه احمق باشد بهتر است.
2 دلی نیز كه معرفت ندارد نیكو نیست و هر كه به پایهای خویش می‌شتابد گناه می‌كند.
3 حماقت انسان، راه او را كج می‌سازد، و دلش از خداوند خشمناك می‌شود.
4 توانگری دوستان بسیار پیدا می‌كند، اما فقیر از دوستان خود جدا می‌شود.
5 شاهد دروغگو بی‌سزا نخواهد ماند، و كسی كه به دروغ تنطّق كند رهایی نخواهد یافت.
6 بسیاری پیش امیران تذلّل می‌نمایند، و همه كس دوست بذل‌كننده است.
7 جمیع برادران مرد فقیر از او نفرت دارند، و به طریق اولی دوستانش از او دور می‌شوند، ایشان را به سخنان، تعاقب می‌كند و نیستند.
8 هر كه حكمت را تحصیل كند جان خود را دوست دارد. و هر كه فطانت را نگاه دارد، سعادتمندی خواهد یافت.
9 شاهد دروغگو بی‌سزا نخواهد ماند، و هر كه به كذب تنطق نماید هلاك خواهد گردید.
10 عیش و عشرت احمق را نمی‌شاید، تا چه رسد به غلامی كه بر نجبا حكمرانی می‌كند.
11 عقل انسان خشم او را نگاه می‌دارد، و گذشتن از تقصیر جلال او است.
12 خشم پادشاه مثل غرّش شیر است، و رضامندی او مثل شبنم بر گیاه است.
13 پسر جاهل باعث الم پدرش است، و نزاعهای زن مثل آبی است كه دائم در چكیدن باشد.
14 خانه و دولت ارث اجدادی است، اما زوجه عاقله از جانب خداوند است.
15 كاهلی خواب سنگین می‌آورد، و شخص اهمال‌كار، گرسنه خواهد ماند.
16 هر كه حكم را نگاه دارد جان خویش را محافظت می‌نماید، اما هر كه طریق خود را سبك گیرد، خواهد مرد.
17 هر كه بر فقیر ترحّم نماید به خداوند قرض می‌دهد، و احسان او را به او ردّ خواهد نمود.
18 پسر خود را تأدیب نما زیرا كه امید هست، اما خود را به كشتن او وامدار.
19 شخص تندخو متحمّل عقوبت خواهد شد، زیرا اگر او را خلاصی دهی آن را باید مكرّر بجا آوری.
20 پند را بشنو و تأدیب را قبول نما، تا در عاقبت خود حكیم بشوی.
21 فكرهای بسیار در دل انسان است، اما آنچه ثابت مانَدْ مشورت خداوند است.
22 زینت انسان احسان او است، و فقیر از دروغگو بهتر است.
23 ترس خداوند مؤدّی به حیات است، و هر كه آن را دارد در سیری ساكن می‌ماند، و به هیچ بلا گرفتار نخواهد شد.
24 مرد كاهل دست خود را در بغلش پنهان می‌كند، و آن را هم به دهان خود برنمی‌آورد.
25 استهزاكننده را تأدیب كن تا جاهلان زیرك شوند، و شخص فهیم را تنبیه نما و معرفت را درك خواهد نمود.
26 هر كه بر پدر خود ستم كند و مادرش را براند، پسری است كه رسوایی و خجالت می‌آورد.
27 ای پسرِ من شنیدن تعلیمی را ترك نما كه تو را از كلام معرفت گمراه می‌سازد.
28 شاهد لئیم انصاف را استهزا می‌كند، و دهان شریران گناه را می‌بلعد.
29 قصاص به جهت استهزاكنندگان مهیا است، و تازیانه‌ها برای پشت احمقان.